Afgelopen week was niet de beste van mijn leven. Eerder eentje die ik me op mijn negentigste nog zal herinneren als een van de pittigste. Eentje ook waarin ik heb ervaren hoe het voelt als mensen dingen voor je proberen op te lossen of proberen om je snel een beter gevoel te geven.
Enerzijds is dit heel normaal, heel menselijk. Mensen geven om me en bedoelen het goed. Je ziet het ook vaak op Facebook gebeuren: heeft iemand het moeilijk, dan reageren anderen vaak met "Hou de moed erin!’ of ‘Ik geloof erin dat jij dat kan.’ of ‘Knuffel, het wordt wel beter.’.
Toch is het anderzijds ook heel opmerkelijk, want op quotes zoals deze hierboven van onze facebookpagina reageren mensen heel vaak dat ze dit herkennen, dat ze er zelf ook behoefte aan hebben.
We hebben er dus zelf nood aan, maar passen het niet altijd toe.
En ook tijdens supervisiemomenten merk ik hoe zelfs therapeuten soms moeilijk kunnen stilstaan in het moment, kunnen laten om iets aan het moment te veranderen.
Het is dus niet evident.
Daarom enkele tips - voor hulpverleners, maar ook voor vrienden, voor ouders, voor partners - om gewoon bij iemand te 'zijn' zonder meteen alles te willen oplossen:
- Laat stiltes. Reageer niet meteen, maar wacht even en luister of er nog iets komt. Zo laat je de persoon alle ruimte die hij nodig heeft. Lijkt het je zinvol, herhaal dan even wat je hebt gehoord.
- Vertel wat je observeert bij de ander. Zo geef je aan hem of haar écht te zien. Je kan iets zeggen als "Ik zie dat je moeilijk ademt, dat je gespannen bent, dat je het moeilijk hebt, …".
- Vertel wat zijn of haar verhaal met jou doet, maar vergelijk het niet met jouw verhaal. Laat de focus op de ander en geef aan welke emoties en gedachten over hém of haar bij jou opkomen.
- Nodig de ander uit om meer te vertellen over hoe hij of zij zich voelt, wat er in hem of haar omgaat en bevestig met reacties als 'Dat begrijp ik.’, ‘Dat lijkt me moeilijk.’ of ‘Het is begrijpelijk / normaal dat je je zo voelt.’. Probeer dit alleen te zeggen als het een authentieke reactie is. We weten allemaal wat het met ons doet als zulke reacties niet authentiek gegeven worden.
- Probeer onbevooroordeeld te luisteren. Bij een relatie die stukloopt heeft jouw vriend(in) misschien de behoefte om kwaad te spreken over zijn/haar ex-partner, maar is hij/zij niet persé klaar om jouw ongezouten mening over die ex te horen. Vel met andere woorden zelf géén oordeel.
- Laat voelen dat je er bent. Letterlijk. Duw met je schouder tegen de ander zijn/haar schouder, leg je handen op de ander zijn/haar schouders of spreid je armen en geef een knuffel als de ander ervoor open staat.
Vind je dit moeilijk, zie het dan als een uitdaging en beslis of jij dit wil leren. Met vallen en opstaan uiteraard. Succes!